Defrost
— Sula
instalacja interaktywna, 2021
Barbara / 19.11 – 9.12
codziennie od zmroku do 1:00
projekcja na fasadzie budynku
Barbara / 19.11 – 9.12
codziennie od zmroku do 1:00
projekcja na fasadzie budynku
Interaktywna instalacja wideo, w której morskie krajobrazy, widoki topniejących gór lodowych i ogromnych statków pasażerskich oraz rejestracje powierzchni ludzkiej skóry za pomocą kamery termowizyjnej przenikają się z obrazem rejestrowanym na żywo przez kamerę internetową monitorującą przestrzeń przed projekcją.
Ruchy przechodniów rejestrowane przez kamerę internetową uruchamiają oprogramowanie w Max/MSP, które morfuje warstwę live-wideo. Obraz „rozpływa się” na cząstki i powraca do pierwotnej formy, gdy przed instalacją zanika ruch. Wiecznie zmieniające się, rozmrażające się i topniejące scenerie nawiązują do procesów zachodzących w przyrodzie: ciepła i ruchu, które powodują zmiany klimatu, wzrost, rozkład i regenerację. Nie ma życia bez ruchu i ciepła, choć zbyt duża ich ilość zagraża życiu.
Sula powstała w sposób zdalny i organiczny, w trakcie czasochłonnego procesu. Inspiracją i funkcjonalnym środowiskiem w pierwszym etapie jej zdalnej kreacji była algorytmiczna struktura Synthesis, patch Pawła Janickiego w Max/MSP, rodzaj silnika łączącego ruch, interakcję oraz różne źródła obrazu i dźwięku. Synthesis to również tytuł projektu instytucjonalnej współpracy pomiędzy Helsińskim Stowarzyszeniem Artystów (HAA) a WRO, w ramach którego mogła powstać Sula. Głównym założeniem projektu Synthesis było eksperymentowanie z możliwościami zrównoważonej zdalnej współpracy w czasach pandemii i katastrof klimatycznych.
Fińskie artystki Anna Nykyri i Kaisu Koivisto, wybrane spośród zgłoszeń w otwartym konkursie pomysłów zorganizowanym przez HAA, otrzymały dostęp do Synthesis i zostały zachęcone do samodzielnej nauki programowania. Podczas pracy nad koncepcją swojej pierwszej interaktywnej instalacji, Nykyri i Koivisto – które nigdy wcześniej nie pracowały razem – stworzyły wokół siebie nowy twórczy zespół artystów i ekspertów. Zaprosiły do współpracy Marko Tandefelta i Joaquina Aldunate, kreatywnych technologów i dizajnerów idei, którzy stworzyli wspierające, zróżnicowane środowisko dla dalszej eksploracji możliwości programowania.
Użyty w Suli patch Max/MSP został pierwotnie stworzony przez projektanta doświadczeń multimedialnych i artystę medialnego Federico Foderaro, który umożliwił grupie roboczej eksperymentowanie z nim i jego modyfikację na potrzeby instalacji Sula.
W trakcie pracy nad projektem Sula zadawałyśmy sobie pytanie, czy i jak sztuka może odpowiedzieć na konieczość zrównoważonego, świadomego ekologicznie, zeroemisyjnego życia? Jakie są implikacje (post)pandemicznego reżimu ograniczonych zasobów, niemożności podróżowania i bezpośrednich kontaktów dla idei współtworzenia, współautorstwa i współpracy? Czy i w jakim stopniu model oparty na tymczasowych sojuszach między artystami i instytucjami sztuki, ich interakcjach ponad granicami, zapośredniczonych przez aplikacje do wideorozmów, mógłby wzbogacić formaty tworzenia sztuki i doświadczania jej przez publiczność?
Z tych procesów Sula/Defrost wyłoniła się jako interaktywna instalacja site-specific eksponowana w dwóch lokalizacjach: w Bibliotece Centralnej Oodi w Helsinkach (4-29.11.2021) oraz na szklanej fasadzie Strefy Kultury Barbara w ramach Biennale Sztuki Mediów WRO REVERSO (19.11-5.12.2021) we Wrocławiu.
grupa robocza Sula / Defrost:
artystki wizualne: Anna Nykyri + Kaisu Koivisto
kreatywni konsultanci techniczni, dizajnerzy idei: Marko Tandefelt, Joaquin Aldunate
artysta, koder Max/MSP, inicjalny patch Sula: Federico Foderaro
początkowa inspiracja, patch Synthesis: Paweł Janicki
kuratorka: Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka
koordynacja i produkcja: Anna Puhakka, Helsińskie Stowarzyszenie Artystów (HAA) i Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka, Centrum Sztuki WRO
finansowanie:
frame Contemporary Art Finland, Urząd Miejski Wrocławia, Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, The Promotion Centre for Audiovisual Culture AVEK / Media Art, Arts Promotion Centre Finland, Arts Promotion Centre Finland / Uusimaa, Finnish Cultural Foundation oraz Miasto Helsinki.
specjalne podziękowania:
Juuso Laatio, Risto Vuorenrinne
Kaisu Koivisto (FI), Anna Nykyri (FI)
Anna Nykyri jest artystką wizualną, reżyserką filmów dokumentalnych i scenarzystką, mieszka i pracuje w Helsinkach. Nykyri uzyskała tytuł magistry sztuki na Fińskiej Akademii Sztuk Pięknych oraz tytuł magistry choreografii w Trinity Laban Conservatoire of Music and Dance w Londynie. Pracuje z ruchomym obrazem na polu sztuk wizualnych, filmu dokumentalnego, tworzy kinowe instalacje wideo i dźwiękowe oraz środowiska choreograficzne. Jej prace często eksplorują tematy polityczne i związane z ciałem, poruszając kwestie płci, władzy i kontroli.
Kaisu Koivisto jest absolwentką Universytetu Sztuki i Designu w Helsinkach, gdzie mieszka i pracuje. Jej praktyka, zakorzeniona w środowisku jej aktywności, zainspirowana szorstkością północnego klimatu, stawia pytania o ludzkie relacje z naturą i ślady, jakie pozostawiają w niej technologie. Interesują ją dawne miejsca geopolitycznej uwagi – porzucone kompleksy militarne i przemysłowe, erodujące i współistniejące z biologicznym życiem. Pracuje z wideo, fotografią, rysunkiem, rzeźbą i instalacją. Nietrwałość i transformacja materiałów łączy jej prace ekranowe z realizacjami przestrzennymi, geometria, ornament, organiczność są elementami charakterystycznej dla niej estetyki.
Paweł Janicki (WRO)
Paweł Janicki — członek zespołu programowego Centrum Sztuki WRO — czerpie przede wszystkim z dorobku muzyki, sztuki współczesnej i medialnej oraz praktyki posthumanistycznej — ale konstruuje formy odmienne od zastanych. Angażuje szerokie spektrum technik, podejść i protokołów: tworzy prace wykorzystujące syntetyczne zmysły, techniki programistyczne — także we współczesnym, kognitywnym wcieleniu — oraz elementy inżynierii kosmicznej i materiałowej. Ważną rolę w twórczości Janickiego odgrywają konteksty historyczne i aktualne — w szczególności historia sztuki oraz coś, co można by nazwać historią myślenia.